I-) ERİŞİMİN ENGELLENMESİ VE İÇERİĞİN YAYINDAN ÇIKARTILMASI KARARLARI NEDEN VERİLİR ?

İnternet ortamında her gün milyonlarca içerik paylaşılmaktadır. Bu içerikler bazen birinin kişilik hakkına saldırı barındırıyor olabilmektedir. Bazen ise direkt olarak bir kişinin kişilik hakkına saldırı barındırmıyor ancak genel ahlaka ve kamu düzenine açıkça aykırı olabilmektedir.  Yani içerisinde hukuka aykırılık bulunan internet içeriğinin erişime engellenmesine veya yayından çıkartılmasına karar verilebilmektedir. Bu yazımızda kamu düzenine açıkça aykırı olan içeriklerden ziyade özel olarak bir kişinin kişilik haklarına saldırı içeren bir internet içeriğinin ( haber, video, fotoğraf, sosyal medya paylaşımı vs.) mahkeme kararı ile nasıl ve hangi şartlarda erişime engellendiğinin, bahse konu içeriğin hangi şartlarda yayından çıkartıldığının, her iki  yöntem arasındaki farkların neler olduğunun üzerinde duracağız. 

II-) İÇERİĞİN ERİŞİME ENGELLENMESİNİN     VE İÇERİĞİN YAYINDAN ÇIKARTILMASININ FARKI NEDİR ?

Kavramsal olarak erişimin engellenmesi; yayın içeriğinin belirli yöntemler kullanılarak internet kullanıcılarına ulaşmasını engelleyen ve yayın içeriğinin   görüntülenememesini sağlayan bir yöntemdir. Yani içerik esasen içerik sağlayıcısının kotasında durmakta iken bu kararın sonucu olarak kullanıcı ilgili içeriğe erişememektedir. İçeriğin yayından çıkarılması ise içerik veya yer sağlayıcılar tarafından içeriğin yayından kaldırılmasıdır. Yani ilgili içeriğin içerik sağlayıcısının kotasından da çıkartılarak tamamen engellenmesidir.  Her iki yöntem de içeriğe erişilmesini engellemek ve hukuka aykırılığı sonlandırma amacına hizmet etmektedir. Uygulamada çoğu zaman bu iki karar birbiri ile karıştırılmakta ve yanlış anlaşılmaktadır. Öncelikle her iki kararın benzerliklerini belirtmekte fayda vardır: Her iki karar da Sulh Ceza Hakimliklerinden talep edilmektedir. Yetkili Sulh Ceza Hakimliği ise internet sitesinin Türkiye’de bilinen bir merkez adresi varsa bu adresteki Sulh Ceza Hakimliği ile mağdurun yerleşim yerindeki Sulh Ceza Hakimliğidir. Her iki kararın da şartları birbirlerine benzemekte ve her iki kararın ifası için Sulh Ceza Hakimliği tarafından verilen kararın birer örneği, gereği yapılmak üzere Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu‘na gönderilmektedir. Bu kararı hakimlik re’sen Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu‘na göndermektedir. Erişimin engellenmesi veya içeriğin çıkartılması kararının gereği, derhal ve en geç kararın bildirilmesi anından itibaren “dört saat” içinde kurum (BTK) tarafından yerine getirilmektedir. Her iki kararın da verilebilmesi için ilgili içeriğin bir kişinin özel hayatına saldırı içeriyor olması gerekmektedir. Yine her iki karar da 5651 Sayılı İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’da düzenlenmiştir.

Her iki karar arasında en önemli fark şudur: Erişiminin engellenmesi kararı sadece “HTPP” protokolü kullanılarak internette yayınlanan içeriklere uygulanabilmektedir. Bununla birlikte; verinin doğru hedefe bütünlüğü bozulmadan, üçüncü kişiler tarafından ele geçirilmeden ulaşılmasını sağlayan “HPTTS” protokolü kullanan internet sitelerinin URL adreslerine ise erişim sağlayıcılar tarafından kullanılan sistemlerin teknik yetersizliği sebebi ile erişimin engellenmesi tedbiri uygulanamamaktadır. Tam olarak burada ise devreye içeriğin yayından çıkartılması yöntemi girmektedir. “HTPPS” protokolünü kullanan sitelerde yayınlanan içeriklere İçerik veya yer sağlayıcılar tarafından içeriğin sunulduğu sunuculardan çıkartılması sağlanarak hukuka aykırı eylem sona erdirilmektedir. Özetle; “HTPP” uzantılı URL adreslerindeki hukuka aykırılık “ERİŞİMİN ENGLLENMESİ” ile “HTPPS” uzantılı URL adreslerindeki hukuka aykırılık ise direkt olarak “İÇERİĞİN YAYINDAN ÇIKARTILMASI” ile giderilmektedir. “HTPP” uzantılı içerik için illaki erişimin engellenmesi kararı alınması zorunlu değildir bu tür içerikler için direkt olarak içeriğin yayından çıkartılması kararı da alınabilmektedir. Uygulamada genellikle “HTPP” ve “HTPPS” protokolünü kullanan sitelerin paylaştığı hukuka aykırı içeriğin erişime engellenmesi için Sulh Ceza Hakimliklerince BTK’ye müzekkere yazılmakta, BTK ise erişimin engellenmesi kararını  sadece “HTPP” protokolünü kullanan sitelere karşı uygulayabilmektedir. Bu sebeple hukuka aykırı internet içeriğinin erişime engellenmesi talep edilirken ilgili sitenin hangi protokolü kullandığına dikkat edilmeli ve gerekirse hem erişimin engellenmesi hem de içeriğin yayından çıkartılması talep edilmelidir. Bilişim hukuku kapsamında çalışmalar yürüten deneyimli ekibi ile hukuki danışmanlık hizmeti sunan Dike Hukuk bürosu ile iletişime geçerek kişilik hakkınıza zarar vermekte olan içeriğin erişime engellenmesini veya içeriğin yayından çıkartılmasını talep edebilirsiniz.

NOT: Bu yazımız, bilgilendirme amacıyla hazırlanmıştır. İzinsiz paylaşılması halinde, hukuki süreç başlatılacaktır.

Dike Hukuk ile iletişime geçmek için: https://wa.me/905337608453